Кыргызстанда медициналык ЖОЖдорду лицензиялоо системасын өзгөртүп, аларга карата талаптарды күчөтүү зарыл. Бул тууралуу Коррупцияга каршы ишкер кеңешинин башкы катчысы Нурипа Муканова маалымат жыйынында билдирди.
Эске салсак, 2020-жылы Пакистан Кыргызстандагы бардык медициналык университеттерди кара тизмеге киргизип, өз жарандарына аларга тапшырууну сунуштабай жатканы белгилүү болгон. Буга Кыргыз Республикасындагы ЖОЖдорду пакистандык бүтүрүүчүлөрдүн 90 пайызы Пакистандын медициналык кеңешинде милдеттүү экзаменден өтө албай, дипломдорунун Пакистанда таанылбай жатканы себеп болгон. Кийинчерээк төрт университетти пакистандык тарап жашыл тизмеге (А тизмеси) киргизгени белгилүү болгон.
Нурипа Муканованын айтымында, Б тизмесинде дагы төрт окуу жай бар.
«Бул эл аралык аккредитацияга даярдык деңгээли сыяктуу, ал эми аларга убактылуу бир жылдык мөөнөт берилет», - деп түшүндүрдү ал.
Дагы 16 окуу жай С тизмесинде – аларда жергиликтүү аккредитация жана Билим берүү жана илим министрлигинин лицензиясы гана бар. Анын айтымында, бүгүнкү күндө өлкөдө 22 медициналык университет жана факультеттер бар.
Ал кошумчалагандай, алты гана университеттин өзүнүн клиникалык базасы бар, калгандары иштеп жаткан медициналык мекемелер менен келишим түзгөн.
«Бирок биз студенттер практикадан өтүп жатабы деп караганыбызда, бул көпчүлүк үчүн кагаз жүзүндө гана экени белгилүү болду», - деди ал.
Нурипа Муканова кошумчалагандай, көптөгөн ЖОЖдордо чет тилин билген окутуучу кадрлар чындыгында жок. Чет элдик мугалимдер штатта иштеп, бирок чындыгында алар республикада да жок болгон учурлар бар.
Ал белгилегендей, Билим берүү министрлигинин өкүлдөрү ЖОЖдорду текшерүү боюнча ведомстволор аралык комиссиянын курамына киргенине карабастан, алар лицензиялык келишимдерди ала алышкан эмес. Мындан тышкары, анын айтымында, Билим берүү жана илим министрлиги лицензия алгандарга тийиштүү көзөмөл жүргүзбөйт.
«Биз минималдуу талаптарга жооп бере албаган университеттердин лицензиясын жокко чыгаруу керек деп эсептейбиз. Лицензияларды текшерүү керек, бирок аны укук коргоо органдары же Билим берүү жана илим министрлиги бербеши керек. Бул 16 университетти текшерүүнүн ачык процедурасы болушу керек. Бизде саламаттыкты сактоо тармагында да, билим берүү тармагында да көптөгөн профессионалдык ассоциациялар бар, аларды бириктиришибиз керек», - деди ал.
Нурипа Муканова кошумчалагандай, бул кесиптик бирикмелер сунуштаган улуттук жана эл аралык эксперттерди аккредитациялоо жана лицензиялоо боюнча комиссиялардын курамына киргизүү керек.
«Лицензиялар боюнча ушундай көйгөйлөр бар экенине байланыштуу биз медициналык ЖОЖдорду эл аралык стандарттарга жакындатуу үчүн лицензиялык талаптарды күчөтүүнү сунуштайбыз», - деди ал.
