У нас бесплатно модули и шаблоны DLE скачать Веб-шаблоны премиум класса бесплатно
 


Асел Орозбаева: "Чоң атам: "Балдарым, согуштун жүзү курусун, биз көргөндү силер көрбөгүлө» деп улутунуп калаар эле"

Бүгүн Улуу Жеңиштин 75 жылдыгы! Бүгүн Улуу майрам! Биздин азыркы бейпил турмуш үчүн  канчалаган  аталарыбыз жанын берген улуу күн. Карт тарыхты барактап отуруп, элим-жерим деп күйгөн канчалаган чыныгы баатырлар окко учканын көрүп зээниң кейит. Энелердин көз жашынан, аталардын эрдигинен, канынан-жанынан жаралган Улуу Жеңиш күнүбүз кут болсун. Аталар! Биз сиздерди эч качан унутпайбыз! Эрдик менен мекенине кайткан аталарыбызды эскеребиз. Бул сапар согуштун ардагери, Улуу Ата-Мекендик согушта жанын оозуна тиштеп, мекени үчүн кан кечип, эрдик кылган, 1945-жылы апрель айында Берлинди алууга жигердүү катышкан ардагер атабыз Орозбай Көчөрбаевди эскеребиз. Анын өмур жолу, согуштагы эрдиги тууралуу небереси, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясынын кенже илимий кызматкери Асел Орозбаева айтып берет.


Атасын ардактап, энесин сыйлап, арбагын кастарлаган элден эгер экөө болсо, анын бири кыргыз болоор. Ушундай касиети бийик элдин перзенти болуп туруп, ата-баба арбагын эскерип, куран окуп, улам кийинки урпакка алар тууралуу айтып турбасак болбос. Адамдын адам болуп калыптанышына ата-бабанын – ата журттун жана тай журттун опол тоодой тарбиясы, андан да маанилүүсү - гени түздөн-түз таасир этээри бышык. Ген демекчи, тамырыңда кимдин каны айланууда, элиң ким, жети атаң ким – мунун баары адамдын бешенесине бүткөн тагдыры, арманы, бактысы. Бакыт демекчи, Орозбайдай чоң атамдын жана Турардай чоң апамдын канынан, жанынан жаралуу – Орозбай тукумунун ар бир пендесинин бактысы деп билем. Чоӊ атам Орозбай бүткүл Талас өрөөнүнө гана эмес республикага эмгеги сиӊген инсан болгон. Адистик артыкчылыгына адамдык артыкчылыгы бир теӊ келип, турпатына адамдыктын эӊ бир асыл касиеттерин сиӊирип, пендечиликтен бийик тураар эле. Ал эми чоӊ апам Турар – зыӊкыйган келбетине кайраттуу мүнөзү жарашкан, ырыс-кешикке аяр мамиле жасаган сарамжал, такыба, келишимдүү жан болгон. Мына ушундай инсандардын уул-кызы болуу бакыт эмей эмине?
Чоң атам жарыктык мүнөзү жумшак, адамдын жакшы жагын гана көргөн, жашоого жылмая караган бир асыл адам болчу. Бүт өмүрүн элге кызмат кылууга, кийин жаш муундарды тарбиялап, билим берүүгө арнаган, эч бир жандын көӊүлүн оорутпаган пакиза, момун, парасаттуу бир керемет адам эле. Чоӊ апам экөө биздин үйгө көп келчү. Алардын караанын көрөөр менен «төркүнүм келатат, ура!» деп чуркап тосуп алсам күлүп калышчу. Чоӊ атам колубуздун сыртынан аяр өөп, кудум эле Европанын аристократтарындай учурашчу. Чоӊ энем желкемден жыттап, ыйыгымдан сылап койчу. Башкаларга окшобогон мындай учурашуу өмүр бою сагындыраарын ал кезде билмек кайдан…


Улуу Ата-Мекендик согуштун ардагери чоң атам Көчөрбаев Орозбай 1926-жылы Талас облусунун Шумкар-Уя аймагында дыйкандын үй-бүлөсүндө төрөлгөн. Улуу Ата-Мекендик согушка 1944-жылы 28-октябрында аттанган. Алгач Алма-Атадагы аскердик даярдыктан өтүп, 89-Батыш аткычтар полкуна кызмат өтөөгө жөнөтүлөт. Советтик армиянын түштүк фронтунун катарында Ростов-на-Дону аркылуу Дон дарыясын кечип, Украинаны көздөй согуштук жолу башталган. 1944-жылы январь айында Украинанын Корсунь-Шевченко, Кирвоград шаарларын, Молдованын Кишинев шаарын жана Польшаны бошотууга жигердүү катышат. Согуштук тапшырманы ийгиликтүү аткаргандыгы үчүн бир нече жоокер, алардын арасында чоң атам Көчөрбаев Орозбай жогорку даражадагы "Кызыл Жылдыз" медалы менен сыйланат. 1945-жылы Варшаваны бошотууга катышат. Натыйжада, согуштук операцияларды ийгиликтүү аткаргандыгы үчүн II даражадагы "Суворов" ордени менен сыйланат. 1945-жылы апрель айында Берлинди алууга жигердүү катышат. Согуштагы өзгөчө эрдиги бааланып, Көчөрбаев Орозбай "За взятие Берлина" медалы, II даражадагы "Отечественная Война" ордени ж.б. көптөгөн орден, медальдар менен сыйланган. Жеңиштен кийин 1945-жылдан 1946-жылдын октябрь айына чейин Советтик армияда кызмат өтөөгө калтырылат.

Согуштан 1946-жылы күзүндө кайтып келип, өз айылында жаш муундарга мугалим болуп эмгектене баштайт. 1947-жылы чоң апам Турар экөө баш кошушат. 1949-жылы Чаткал райком комсомолунун 1-катчысы болуп дайындалат. Бул кызматта 5 жыл эмгектенип, Фрунзедеги Кыргыз Мамлекеттик Университетине билимин жогорулатуу үчүн үй-бүлөсү менен келет. 1954-57-жылдар аралыгында чоң атам Кыргызстан КП БКнын алдындагы жогорку партиялык үч жылдык мектепти жана КМУнун “кыргыз тили жана адабияты”  бөлүмүн артыкчылык менен аяктайт. 1956-жылы Талас райком партиясында пропаганда, үгүт иштери боюнча бөлүм башчы болуп эмгектенет. 1957-жылы жаңы ачылган Арал орто мектебинин эң алгачкы директору болуп дайындалат. 1960-жылы Коммунизм колхозунун парторгу кызматын аркалайт. 1963-жылы Арал айылдык кеңешинин төрагасы болуп шайланат. 1965-жылы Победа колхозунун парторгу болуп бекитилет. Колхозчуларга, өзгөчө жаштарга жогорку окуу жайлардан билим алууга шарт түзүп, партиялык жана комсомолдук уюмдардын иштерин чыңдаган. Эмгек өргүүсүнө чыкканга чейин Арал мектебинде мугалим болуп эмгектенет. Мугалимдик эмгеги бааланып, 1985-жылы СССР Эл Агартуунун Отличниги төш белгиси менен сыйланат.

Чоӊ атамдан согуш тууралуу көп сурадык, көп эле окуя айтты. Алардын эсте калгандары булар: Берлинди алуудагы салгылашта чоң атам совет жоокерлерин тымызын атып жүргөн совет солдатын байкап калып, болду-болбоду чыккынчы окшойт деп анын изине түшүп, акыры атып өлтүрөт. Бул окуяны күбөлөр генералга докладдап чоң атам генералдын алтын сааты менен сыйланат. Генерал алтын саат ээсине ийгилик, бийик кадыр-барк алып келээрин айтып, эч кимге бербөөсүн суранат. Чындыгында эле чоң атамды өмүр бою ийгилик гана коштоп жүрдү. Бир күнү кезектеги салгылашуудан кийин майданда ротасынан адашып калып, түн бир оокумга чейин ротасын издеп жүрүп, бир ойдуӊдан жуушап жаткан койлорду көрүп, кайдагы койлор деп таӊ берип, арасына барып жылууланып уктап калат. Таӊда чочуп ойгонуп, өлүк солдаттардын арасында жатканын көрүп жүрөгү болк эткен экен. «Ошондо Кудай мага боору ооруп, уктап, эс алсын деп көзүмө койлорду көрсөтүп койгон окшойт, балким түндө айдын жарыгында сөөктөрдү көргөнүмдө катуу коркуп тил ооздон калып же бир нерсе болуп кетээр белем», - деп калчу.

Күндөрдүн биринде эки аптадай ачка калган солдаттарга кара нан келип, жалаӊ суу шыӊгытып ичип жүргөн немелер абдан талашып, тоё жеп алышат. Чоӊ атам: "Аз эле жегиле өзөгүӊөргө түшүп кетип өлүп каласыӊар", - деп тызылдаса да эч бири угуп койбой жанталашып нандан бурдай беришет. Ошол түнү бир топ солдат көз жумган экен. Ушул окуядан улам чоӊ атамдын сабырдуулугу, сыпайылыгы эске түштү. Башына кандай мүшкүл түшсө дагы сабыр менен көтөрчү, тамак-ашка жулунбаган ток пейил, сыпайы эле. Себеби, бала кезинде бирде ач, бирде ток жүрүп, турмуштун өйдө-ылдыйына бышкан экен. Ушуларды айтып отуруп көзүнө жаш ала: «Балдарым, согуштун жүзү курусун, эч качан согуш болбосун, биз көргөндү силер көрбөгүлө» деп улутунуп калаар эле.

Үнү коӊур бийик болчу. Чоң апам экөө комузда кол ойноткон, элдик ырларды таңшып ырдаган таланттуу инсандар эле. 
«Жаш элек шайыр шаттанган, 
Алыска сапар аттанган. 
Кылкылдап поезд баратса, 
Кылгырып көздөн жаш тамган,
А-а-аай, о-о-оой, Нарындан жазган салам кат, - деп ырдаса тимеле жыргап укчу элек. Андан да кызыгы азыр менин уулум ушул ырды аябай сүйүп угат. Там-туӊ басып жүргөн кези эле, эӊ алгачкы жолу укканында тыӊшап берилип калды. Анан ушул ыр жаӊырып калса эле тык токтоп кулак салат. Ошондон тарта балдарыма ушул ырды ырдап уктатам. Чоӊ тайатасынын каны бар да деп сүйүнүп калам.
Жарыктык таза, тартиптүү киши эле, жатаарда кийимдерин бүктөп, бийигирээк коюп, келме келтирип, Кудайга жалынып, «балдарымдын астында кетсем экен» деп тилек айтып анан гана оӊ капталга оодарылып уйкуга кетчү. Чоӊ апамды көп эскерип, сагынып, акыркы күндөрү куса болуп жүрдү... Чоӊ апамдын көзү өткөндөн кийин «Кайран Түкөшүм, тирүү жүрсөӊ гана» деп көздөрүн балбылдатса зээним кейичү. «Мен теӊдүүлөр дээрлик азайды, азыр эми көчө бош, курбуларым калбады, Түкөшүм да таштап кетпедиби» деп акыркы күндөрү жашыкчыл болуп кеткен.
Ыраматылык чоӊ апам сыртынан сыр алдырбаган табышмактуу мүнөздүү эле. Көздөрүндө санаа, энелик убайым катылып тургандай сезилчү. Ансайын тынчтыгын бузуп сөзгө тарта берчүмүн. «Мама, (чоң апамды "мама" дечүбүз) Арал, Беш-таш эмне үчүн ушундай аталып калган?», - десем, мамам уламыштарын айтып берчү. Анан кээде «Кел, балам, чачымды өрүп берчи», десе чоӊ милдетти мага ишенип тапшырып жаткандай кудуӊдап, бубактай ак чачтарына сары майдан астейдил сыйпап, эби жок кичинекей колдорум менен өрүп берчүмүн. өрүм бүтөөрүндө жука кыркылган матаны кошо өрүп кетип аягында байлап койчумун. Чоӊ апам алкап, батасын берсе кудуӊдап калаар элем. Мен төрөлгөн айда чоӊ атам Фрунзеден оор операция болуп, куландан соо сакайып келген экен. Ошондо мамам: «Неберем акжолтой экен, чоӊ атасы айыгып келди», - деп абдан сүйүнүптүр. Мамырап эле жата берет экен деп ысымымды «Мамыргүл» коймокчу болгондо, атам ал эски ат деп болбой коюптур. Кийин мамыры гүлү (илимде «эдельвейс» д.а.) тээ тоолордун эӊ бийик чокуларында өскөн аппак, назик гүл экенин окуп алып, ошол гүлдөй бийик, таза болсом экен деп аракет кылчумун. Экөөбүз чогуу телевизор көрүп атканда, теледен Ишенгүл Болжурова сүйлөп атса эле: «Ушул Ишенгүл Болжуровадай илимпоз бол» деп буйрук эткендей сүйлөп калчу. Жарыктыгымдын ошол сөзү дем берип, илим жолуна түшүүмө түрткү болду…
Апам чоӊ апамдын «Тарта ичсе тай калат, таркылдактан не калат» деп келиндерин сарамжалдыкка тарбиялаганын, ырым-жырымды кармап, балдар тумоолоп калса эмдеп-домдоп койгонун көп айтат. Анан да баарына тегиз мамиле жасаган калыстыгын да айтып калат. Ашыкча сүйлөбөгөн, ашыкча күлбөгөн жайын айтып келип «мамаӊардай токтоо болгула, бийик болгула» деп тарбиялады бизди. Чоӊ апам көз жумганда мен 9 жашта элем. Акыркы жолу коштошоордо супсулуу болуп, суналып жатыптыр. Ага чейин ал киши мага улгайып калгандай көрүнчү эле да, ошол күнү көзүмө жапжаш көрүнүп «эмнеге эрте эле кетип жатат» деп балалык баёо акылымда биринчи ирет катуу кайгырдым…

Чоӊ атам менен чоӊ апамдын ээрчишкен карааны эле кандай кубат берээрин кийинчерээк гана аӊдадым. Турмушумда бир жакшы жаӊылык болоордо түшүмө кирип калышат. Бекеринен «эне-ата – колдоочу тумар» деп айтылбаса керек.
Чоң атам өмүр жолунда мыкты жетекчи, чынчыл партиялык кызматкер, үлгүлүү ата, эл ичинде кадыр-баркы бийик инсан болду. Чоң апам Турар экөө 11 баланы татыктуу тарбиялап чоңойтушту, 150дөй небере, чөбөрөлүү болушту. Тилекке каршы, 2008-жылы 86 жашында арабыздан кетти.
Алардын каны биздин күрөө тамырда айланып турганда – алардын жашоо көчү улана берет. Биз Орозбай тукумунун урпактары Орозбай атабызга жана Турар апабызга миң мертебе таазим этебиз. Жаткан жерлери жайлуу болуп, жаннаттан түбөлүк орун алышсын.



Пикир калтыруу
Я конечно, прошу прощения, но это всё не подходит. Есть другие варианты? ----- заказать сайт на тильде цена Охотно принимаю. Вопрос интересен, я тоже приму участие в обсуждении. ----- саженцы туи брабант Охотно принимаю. На мой взгляд, это интересный вопрос, буду принимать участие в обсуждении. ----- лайки инстаграм накрутка Меня тоже волнует этот вопрос. Скажите мне пожалуйста - где я могу об этом прочитать? ----- воздушные шары на 23 февраля недорого Идея отличная, поддерживаю. ----- аккаунты wot без привязки В этом что-то есть и это хорошая идея. Я Вас поддерживаю. ----- https://www.mayflor.ru/category/srezannye-tsvety/tanatsetum.html В этом что-то есть и это хорошая идея. Готов Вас поддержать. ----- https://bookofra-avtomat.ru/book_of_ra_magic.html Полностью разделяю Ваше мнение. В этом что-то есть и мне кажется это отличная идея. Я согласен с Вами. ----- https://fruit-cocktail-avtomat.ru/avtomat_gnome.html Спасибо за информацию, может, я тоже могу Вам чем-то помочь? ----- https://igrovye-avtomati-online.com.ua/fairy_gate_avtomat.html В этом что-то есть. Признателен Вам за помощь в этом вопросе. Я не знал этого. ----- https://kasinoreitingionline.com/
Я извиняюсь, но, по-моему, Вы не правы. Я уверен. Могу отстоять свою позицию. Пишите мне в PM. ----- замена жесткого диска на ssd Я извиняюсь, но, по-моему, Вы не правы. Я уверен. Могу это доказать. Пишите мне в PM. ----- Сверлильно присадочные станки с ЧПУ Я извиняюсь, но, по-моему, Вы не правы. Я уверен. Пишите мне в PM, пообщаемся. ----- https://www.sadoviy1.ru/sadovaya-mebel.html Я извиняюсь, но, по-моему, Вы не правы. Я уверен. Давайте обсудим. Пишите мне в PM, пообщаемся. ----- https://lolz.guru/threads/2116970/ Я извиняюсь, но, по-моему, Вы не правы. Я уверен. Давайте обсудим это. Пишите мне в PM, пообщаемся. ----- https://limonok.ru/mobilnaya-versiya-million Я извиняюсь, но, по-моему, Вы не правы. Я уверен. Предлагаю это обсудить. Пишите мне в PM, пообщаемся. ----- https://millionbcazino.ru/igrovie_avtomati_million.html
  • Johanna
  • 28-12-2021, 00:48
  • : 00:48
    • Нравится
    • 0
“สล็อตออนไลน์” ถ้าพูดถึงเกมสล็อตที่เล่นง่าย สล็อตค่าย pg ทดลองเล่น เครดิตฟรีกดรับเองยืนยันเบอร์ ต้องยกให้superslot เครดิตฟรี50 ยืนยันเบอร์ล่าสุดเกมสล็อต The Great Icescape เกมสล็อตเพ็นกวินที่อยู่ในดินแดนน้ำแข็ง ไม่ว่าใครๆ ก็สามารถพบกับความน่ารักชวนหลงใหลของเจ้าเพนกวินน้อยได้ที่นี่เว็บไซต์ เป็นอีกหนึ่งเกมที่เล่นง่ายสามารถเล่นได้บนมือถือทุกระบบ สะดวกสบายต่อการเข้าถึง สามารถเล่นได้ทุกที่ทุกเวลาเรียกได้ว่าตลอด 24 ชั่วโมงเลยก็ว่าได้
  • Janette
  • 05-01-2022, 13:13
  • : 13:13
    • Нравится
    • 0
เกมสล็อตออนไลน์ของทางเว็บ “pgslot” นั้นเป็นที่นิยมอย่างมาก pg slot เว็บตรง เครดิตฟรี500 เนื่องจากภาพกราฟิกสวยงามสมจริง เอฟเฟกต์ตระการตาทางเข้าpg slot auto มือถือ เครดิตฟรี50 ยืนยันเบอร์ อีกทั้งเรื่องราวที่นำมาประกอบเกมสล็อตก็บอกเล่าได้อย่างสนุกสนานมากเลยทีเดียว นี้จึงเป็นจุดที่สำคัญของเกมสล็อตออนไลน์ของเว็บไซต์นี้เลยก็ว่าได้ นอกจากจะมีเกมสล็อตดีๆ มากมายคอยให้บริการยูสเซอร์แล้ว ก็ยังมีบริการอื่นๆ ด้วยเช่นกัน
  • Branden
  • 14-02-2022, 20:18
  • : 20:18
    • Нравится
    • 0
รับทำ SEO ติดหน้าแรก GOOGLE อันดับ1 รับทำ SEO Google หน้าแรก บริการที่ครบวงจรและเชี่ยวชาญกว่าใคร โปรโมทเว็บไซต์ให้ติดอันดับค้นหาในหน้า1 Google [Search Engine Optimization] ราคาถูก มีบริการครบจบในเว็บเดียว ให้คำปรึกษาฟรี วิเคราะห์ฟรี รับดูแลเว็บไซต์ วิเคราะห์ปัญหาอันดับตก และเพิ่มอันดับให้ติดอันดับ ด้วยคีย์เวิร์ดสร้างรายได้ คีย์ใหญ่ คีย์เล็ก อยู่ในตำแหน่งที่ดีที่สุดของผลการค้นหา google Yahoo Bing เรามีทีมงานผู้เชี่ยวชาญและมีประสบการณ์สูง เอาชนะคู่แข่งในตลาดออนไลน์อย่างรวดเร็วรับทำ SEO ประกันอันดับ รับรองผลงาน ไม่ติดยินดีคืนเงิน 100%
  • Torsten
  • 24-02-2022, 11:27
  • : 11:27
    • Нравится
    • 0
XЦIДMWYЭ0XЙХHSМDЗBEQЮQЙО СЁЫ8ТБ5A https://webseobrat.ru/2022/55 http://woti.online/528.html https://lachica.ru/750-2 https://teplo4life.ru/1007-2 https://jdacha.ru/700-2 https://krasivaya24.ru/63-2 https://timeshola.ru/stati/749.html
  • Tayla
  • 14-03-2022, 07:46
  • : 07:46
    • Нравится
    • 0
เชิญชวนคนไทยเข้ามาร่วมพนันกับเว็บสล็อตแท้สุดล้ำยุค ที่จะทำให้ท่านมั่งมีได้ก่อนใครกับเว็บสล็อตpg,slotxo เล่นผ่านเว็บ,live22 สล็อต แตกง่าย,สล็อตโจ๊กเกอร์ สัมผัสความสนุกสนานร่าเริงด้วยภาพเกมที่กราฟฟิคสวยจัดเต็ม ลุ้นรางวัลใหญ่ได้ตลอดการเล่น ซึ่งขณะนี้มีการจัดโปรสล็อตเทิร์นน้อย ที่ไม่ว่าจะเป็นโปรโมชั่นสมาชิกใหม่ฝาก10รับ100,เว็บฝาก20รับ100 และอื่นๆอีกมากมาย สล็อต เว็บตรงไม่ผ่านเอเย่นต์ไม่มีขั้นต่ำ ได้มีบริการสล็อตฝากถอนไม่มีขั้นต่ำ auto มีความรวดเร็วทันใจไม่เกิน15วินาที มีความเที่ยงตรงสูง ไม่จำเป็นต้องส่งหลักฐาน{การโอน}ให้กับทางผู้ดูแลให้เสียเวลา อีกทั้งยังรองรับสล็อตโอนwalletอีกด้วย มาเปิดประสบการณ์ใหม่ๆง่ายๆเพียงสมัครสล็อตฟรีไม่เสียค่าใช้จ่ายแม้กระทั้งบาทเดียว {ฝากถอนไม่มีขั้นต่ำ ระบบออโต้, ฝากถอน ออโต้ ไม่มีขั้นต่ำ, สล็อต ฝากถอนออโต้ ไม่มีขั้นต่ำ,ฝากถอนออโต้ ไม่มีขั้นต่ำ,slot ไม่มีขั้นต่ำ,เว็บสล็อตฝากถอนออโต้,เว็บฝากถอน ออโต้ ไม่มีขั้นต่ำ, เว็บสล็อตแตกง่าย ฝากถอน ไม่มีขั้นต่ำ,สล็อตฝากถอนออโต้, สล็อตฝากถอนไม่มีขั้นต่ำ auto,เว็บฝากถอนออโต้ไม่มีขั้นต่ำ}
  • Бүгүн
  • Көп окулгандар
  • Талкуу
Соц.Тармак
  • Вконтакте
  • Facebook
  • Twitter